Những tổ chức quốc tế góp phần định hình nên hệ thống MES

Hệ thống điều hành sản xuất thường được biết đến với tên gọi tắt MES (Manufacturing Execution System). Đây là thành phần quan trọng trong dây chuyền sản xuất hiện đại để quản lý sản xuất hiệu quả. Để có vị trí nhất định trong lĩnh vực sản xuất như ngày nay, hệ thống điều hành sản xuất MES đã trải qua một thời gian dài được định hình và quy chuẩn bởi nhiều tổ chức quốc tế. Bài viết này sẽ liệt kê những tổ chức đó và đóng góp cụ thể của mỗi tổ chức.

Danh sách này được chia thành 2 nhóm lớn: nhóm ban hành các quy định, hướng dẫn và nhóm không ban hành các quy định.

I, NHÓM BAN HÀNH CÁC QUY ĐỊNH

1.1 Tổ chức Tự động hóa quốc tế ISA (International Society of Automation)

Thành lập ở Pittsburgh, Hoa Kì, tổ chức phi lợi nhuận ISA có mặt ở hơn 100 quốc gia. Các hoạt động của ISA là tổ chức các buổi hội thảo, các hội chợ thương mại và ban hành các hướng dẫn về các thiết bị cơ khí công nghiệp. Nhiều bài viết của các tổ chức khác dựa trên các định nghĩa mà ISA ban hành. ISA đã thông qua 2 hướng dẫn có liên hệ mật thiết đến những hệ thống quản lý sản xuất hiệu quả như MES: ISA 88 và ISA 95

- ISA 88 là chuẩn dùng để tự động hóa các quá trình sản xuất theo mẻ. Sản xuất theo mẻ là quá trình sản xuất trong đó một lượng hữu hạn thành phẩm và bán thành phẩm được tạo ra từ một lượng các nguyên liệu đầu vào cho trước. Chuẩn ISA 88 cung cấp một cơ chế tích hợp thông tin của quá trình sản xuất theo mẻ vào Hệ thống điều hành sản xuất MES. Từ đó, các nhà sản xuất quản lý sản xuất hiệu quả hoạt động sản xuất theo mẻ..

- ISA 95 chú trọng vào sự tích hợp giữa bộ phận sản xuất và bộ phận kinh doanh. Chuẩn này trình bày các định nghĩa, khái niệm và mô hình giúp cho việc trao đổi thông tin giữa cấp điều hành sản xuất với cấp điều hành doanh nghiệp thuận tiện hơn. Hoạt động quản lý sản xuất hiệu quả và đáng tin cậy hơn.

Chuẩn ISA 88 và ISA 95 làm cho hệ thống điều hành sản xuất MES dễ dàng tích hợp vào các quy trình sản xuất tự động cũng như tích hợp với Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp ERP hay Hệ thống logistic. Do đó, quá trình triển khai hệ thống điều hành sản xuất MES vào các doanh nghiệp sản xuất trở nên đơn giản và hiệu quả, tạo điều kiện cho MES được phổ biến rộng rãi trên thế giới.

Nhieu to chuc da lam viec de hinh thanh nen MES

1.2 Ủy Ban Kĩ thuật điện Quốc tế IEC (International Electrotechnical Commision)

IEC là tổ chức đã tiêu chuẩn hóa các đơn vị đo lường, và đã đề xuất ra hê thống đo lường tiêu chuẩn SI mà đến ngày nay chúng ta vẫn đang sử dụng.

Mục tiêu của IEC là thúc đẩy sự hợp tác quốc tế về tiêu chuẩn hóa trong lĩnh vực công nghệ điện, điện tử và các vấn đề có liên quan đến công nghệ điện như điện từ, từ trường, năng lượng mặt trời. Trụ sở tổ chức hiện đang ở tại Geneve, Thụy Sĩ. Tiêu chuẩn ISA 95 và ISA 88 ban đầu được áp dụng trong phạm vi Hoa Kì sau đó được công nhận rộng rãi trên thế giới lần lượt vào năm 1999 và năm 2003 nhờ tổ chức IEC.

1.3 Hiệp hội Kĩ sư Đức VDI (Verein Deutscher Ingenieure)

VDI có nhiều kĩ sư thuộc nhiều lĩnh vực, trong đó có cả kĩ sư máy tính và kĩ su khoa học tự nhiên. VDI là một trong những tổ chức thiên về kĩ thuật lớn nhất thế giới. Kể từ khi thành lập, hiệp hội đã xây dựng bộ các quy tắc kĩ thuật mà ngày nay được áp dụng vào 1700 hướng dẫn bao phủ nhiều loại công nghệ hiện nay. VDI 5600 liên quan tới các công nghệ dùng trong dây chuyền và cụ thể là hệ thống điều hành sản xuất MES. VDI cung cấp hỗ trợ cho người dùng MES, từ lựa chọn hệ thống phù hợp cho đến quá trình vận hành hệ thống. Các nhiệm vụ của hệ thống điều hành sản xuất MES được miêu tả kĩ lưỡng. Trên thực tế VDI 5600 không được xuất bản nhưng đã cung cấp những gợi ý, giải thích, cập nhật cho các khái niệm được đề cập đến trong MES.

1.3 Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kì FDA (The Food and Drug Administration)

Đây là một ủy ban công khai của Ban Sức khỏe và Dịch vụ Hoa Kì. FDA chịu trách nhiệm bảo vệ và thúc đẩy sức khỏe cộng đồng thông qua các quy định và giám sát an toàn thực phẩm, thuốc lá, sản phẩm bổ sung dinh dưỡng, dược phẩm kê theo toa... FDA thực hiện các quy định để đảm bảo sức khỏe cho người Mỹ, do đó những nhà sản xuất khác, muốn cung cấp sản phẩm cho thị trường Mỹ cần tuân thủ các quy định kiểm tra sức khỏe Mỹ. FDA đã đưa ra quy định sử dụng các dữ liệu điện tử và chữ kí điện tử thay cho văn bản giấy trong sản xuất nguyên liệu thực phẩm, thuốc, dược phẩm và các thiết bị y tế. Từ đó, các nhà sản xuất có cơ sở đánh giá hoạt động sản xuất có đáp ứng tiêu chuẩn hay không, và họ cũng quản lý sản xuất hiệu quả hơn nếu để tự động hóa quá trình kiểm tra.

1.4 Hiệp hội Người dùng Công nghệ Tự động hóa trong dây chuyền công nghiệp NAMUR

Đây là hiệp hội gồm thành viên là những công ty sử dụng công nghệ trong quản trị quy trình. Các nhà sản xuất phần cứng, phần mềm và hệ thống quản trị quy trình không được phép tham gia. NAMUR đưa ra NE33 và NE94. Trong khi NE33 đưa ra những yêu cầu mà hệ thống hướng công thức phải đáp ứng, NE 94 mô tả chức năng hệ thống điều hành sản xuất MES và luồng thông tin MES theo dõi.

II, Nhóm không ban hành các quy định

2.1 Hiệp hội Giải Pháp Doanh nghiệp Sản xuất MESA ( The Manufacturing Enterprise Solutions Association)

Là một hiệp hội công nghiệp Mỹ tập trung vào cải thiện quy trình kinh tế và quản lý sản xuất hiệu quả bằng cách cải tiến, tối ưu hóa các ứng dụng hiện có và giới thiệu những hệ thống thông tin đột phá. Chỉ một thời gian ngắn trước ISA, MESA là tổ chức đầu tiên có đóng góp quan trọng cho MES.

MESA có nhiều thông tin phong phú về vấn đề quản lý sản xuất, chế tạo sản phẩm mới, quản lý chất lượng và tối ưu hóa sản xuất. MESA đã định nghĩa 11 chức năng của MES, giúp cho hệ thống điều hành sản xuất MES trở nên khác biệt với những hệ thống thông tin khác.

2.2 Hiệp hội Công nghiệp ô tô Đức VDA (Verband der Automobilindustrie)

Hiệp hội này rất có ảnh hưởng trong ngành ô tô Đức và trên thế giới. Tổ chức này nhận ra tầm quan trọng của hệ thống điều hành sản xuất MES với ngành công nghiệp ô tô nên đã đưa ra văn bản gửi các nhà cung ứng ô tô để đảm bảo chất lượng. Ngành công nghiệp ô tô quản lý sản xuất hiệu quả hơn nhờ ứng dụng MES.

2.3 Hiệp hội sản xuất điện và điện tử Đức ZVEI (Zentralverband Elektrotechnik -und Elektronikindustrie e. V.)

Là tổ chức công nghiệp lớn thứ hai ở Đức, ZVEI cung cấp thông tin cho thành viên về tình hình kinh tế nói chung và các điều kiện pháp lý và kỹ thuật cho ngành điện tử ở Đức. ZVEI có ảnh hưởng trong việc ban hành các hướng dẫn và sự hình thành các quy tắc. Nhận ra tầm quan trọng của MES, hiệp hội đã tác động vào các tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế khác để tổ chức nhiều buổi seminar và hội thảo về hệ thống điều hành sản xuất MES. Mong muốn của tổ chức là giúp các nhà sản xuất quản lý sản xuất hiệu quả.

2.4, Liên đoàn Kĩ sư Đức VDMA (Verband Maschinen-und Anlagenbau)

Một tổ chức khác của Đức đại diện cho các công ty cỡ vừa trong ngành công nghiệp sản xuất hàng hóa và hiện đang là hiệp hội công nghiệp lớn nhất ở Đức. Toàn bộ chuỗi sản xuất được ghi lại ở tổ chức này: từ các thành phần cho đến cơ sở vật chất, từ các nhà cung cấp, tích hợp hệ thống cho đến các nhà cung cấp dịch vụ. TỔ chức cũng có tham gia nghiên cứu các quy định kĩ thuật, các chủ đề tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường. VDMA đã theo dõi MES từ 2004. VDMA đã quảng bá MES như là một tiêu chuẩn cho phép quản lý sản xuất hiệu quả.

Như vậy, trải qua nhiều năm, hệ thống điều hành sản xuất MES đã trải qua nhiều biến đổi, phải chịu sự cạnh tranh từ nhiều loại hệ thống thông tin trước khi có thể khẳng định vai trò thiết yếu trong ngành công nghiệp sản xuất hàng hóa. Nhờ có nhiều tổ chức "tiếp sức", hệ thống điều hành sản xuất MES ngày nay trở nên dễ dàng triển khai, tích hợp cho công tác sản xuất. Thực tế các tổ chức kế trên ngày nay vẫn tiếp tục nghiên cứu và soạn thảo các quy chuẩn mới để MES ngày một hoàn thiện phục vụ công việc các nhà máy hiệu quả hơn.

5.431 31/07/2018